Inwoners van Nederland vertrouwen erop dat hun leefomgeving in orde is: gezond, schoon en veilig. Ondanks alle gezamenlijke inspanningen is dat nog niet overal het geval. Het Nationaal MilieuProgramma (NMP) beschrijft op welke manier het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat ervoor wil zorgen dat de leefomgeving in 2050 gezond, schoon en veilig is. Het RIVM en het project Signalen Leefomgeving dragen op verschillende manieren bij aan het NMP.

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) zet met het Nationaal Milieuprogramma (NMP) een nieuwe koers uit voor het milieubeleid. IenW heeft het RIVM gevraagd te helpen bij de totstandkoming van het programma. Dat wordt naar verwachting medio 2023 gepubliceerd. Het RIVM bracht in beeld wat op hoofdlijnen de stand van zaken is van het milieu op de hoofdthema’s vitale ecosystemen; duurzame, circulaire economie en gezonde leefomgeving.

Drie hoofdthema’s

De op 5 juli gepubliceerde rapportage Milieu: Achterstand en acceleratie inventariseert de stand van zaken rond drie NMP-hoofdthema’s: vitale ecosystemen, gezonde leefomgeving en duurzame, circulaire economie. Het RIVM is ook gevraagd te analyseren welke milieuopgaven relevant zijn of (kunnen) worden en inzichtelijk te maken hoe milieuthema’s verbonden zijn. 

De belangrijkste conclusie is dat het milieu niet in staat is de schade door vervuiling en klimaatverandering op eigen kracht te herstellen. Maatregelen zijn daardoor noodzakelijk. En hoewel die effect hebben, wijst het rapport ook op het risico van trade-offs, negatieve effecten van beschermende maatregelen. Aandachtspunt daarbij is dat maatregelen die positief bijdragen aan bijvoorbeeld milieu niet automatisch positief bijdragen aan klimaat, gezondheid of veiligheid. Om keuzes te maken is het daarom van belang dat de afwegingen integraal in beeld worden gebracht. Op die manier kunnen trade-off-effecten zoveel mogelijk voorkomen worden.
 

Vervolgopdracht

Projectleider Cindy Vros: “Het project Signalen Leefomgeving brengt ontwikkelingen in de leefomgeving onder de aandacht die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid en veiligheid van mensen en het milieu. Deze ontwikkelingen en signalen brengen we bij elkaar op onze website. In het Nationaal MilieuProgramma wordt het koersboek voor het milieu tot 2050 geschetst. Het NMP zal gemonitord worden en worden bijgesteld waar nodig. Daar kan het project Signalen Leefomgeving zijn meerwaarde bieden: input leveren, zodat nieuwe ontwikkelingen en opgaven opgenomen kunnen worden in het NMP.”