Tekst Wieteke Zwijnenberg

Op maandag 18 september is het Convenant Crisis Expert Team milieu en drinkwater (CET-md) gepubliceerd in de Staatscourant. Belangrijk, want daarin staan de afspraken tussen de verschillende kennisinstituten en overheden die samen het CET-md vormen. Een goede aanleiding om uit te leggen waarom het CET-md er eigenlijk is.  

CET-md is 24/7 bereikbaar

Het CET-md is 24 uur per dag en 7 dagen per week bereikbaar. Neem contact op via een van de aangesloten kennisinstituten (zie uw alarmkaart). Of bel naar het Loket CET-md: 088 – 7977000. Heeft u geen alarmkaart? Vraag deze aan via bureauCET@rws.nl.

Wat is het CET-md? 

Een Crisis Expert Team is een onafhankelijk adviesteam dat bestaat uit verschillende kennisinstituten. Met mensen en middelen adviseert het CET het bevoegd gezag gevraagd en ongevraagd over risico's en maatregelen.   
Het CET-md is in het leven geroepen in de nasleep van de grote chemische brand in Moerdijk (2011). De ministerraad heeft toen naar aanleiding van de evaluatie en op basis van het rapport Eenheid in Verscheidenheid besloten tot de oprichting van een structuur waarin inhoudelijke experts van kennisinstituten in geval van crises samenwerken.  

Er zijn drie CET’s. Naast het CET-milieu en drinkwater zijn dat ook straling en nucleair (CETsn, in huidige vorm sinds 2017) en psychosociale hulpverlening en gezondheidsonderzoek bij rampen en incidenten (CET PSH GOR, convenant ondertekend op 18 maart 2022).  
 

Het Crisisexpertteam milieu en drinkwater (CET-md) bestaat uit 

Defensie/CEAG Coördinatiecentrum Expertise Arbeidsomstandigheden en Gezondheid
KNMI Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut
KWR Water Research Institute
LIOGS Landelijk Informatiepunt Ongevallen Gevaarlijke Stoffen
RIVM/MOD Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu - Milieuongevallen Dienst
UMC Utrecht/NVIC Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC)
WUR/WFSR Wageningen Food Safety Research
WMCN/LCM Watermanagementcentrum Nederland - Landelijke Coördinatiecommissie Milieuverontreiniging Water

Voor wie is het CET-md? 

Het CET-md biedt 24/7 ondersteuning bij incidenten op het gebied van milieu of drinkwater. Overheden en andere instanties op lokaal -, regionaal - en Rijksniveau kunnen een beroep doen op het CET-md. De vraag kan gesteld worden via de procesmanager CET-md of direct aan een van de kennisinstituten. Krijgt een van de instituten een adviesvraag? Dan gaat dit instituut aan de slag met de beantwoording hiervan, én zet het de vraag uit bij de andere, relevante kennisinstituten. Op basis van meetgegevens, modelleringen, expertbeoordelingen en analyses (bijvoorbeeld van chemische stoffen) brengt het CET-md de situatie in kaart. Alle kennis en informatie wordt samengevoegd tot één advies. Zo kunnen direct de juiste maatregelen worden genomen om ernstige gevolgen te voorkomen.

Wat staat er in het convenant? 

Op 18 september 2023 is het convenant CET-md in de Staatscourant gepubliceerd. Het convenant beschrijft welke kennisinstituten onderdeel uitmaken van het CET en wat hun expertisegebieden zijn. Ook beschrijft het convenant de samenwerkingsafspraken tussen de betrokken kennisinstituten en (overheids)instellingen, zowel in de warme als de koude fase. Met dit convenant draagt het DCC-IenW er zorg voor dat het CET-md op de gewenste wijze functioneert en wordt de inzet van specialistische kennis gedurende milieu- en/of drinkwaterincidenten gewaarborgd.

CET-md doet mee aan systeemtest

Op 27 september deed het CET-md mee aan een grote systeemtest in de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond. Want voldoet de crisisorganisatie wel aan alle  wettelijke eisen? En hoe gaat de onderlinge samenwerking?  

De casus was een blikseminslag op een opslaglocatie voor gevaarlijke stoffen. Er was sprake van windstoten. Het blussysteem faalde, waardoor brand ontstond. Door rookontwikkeling ontstonden problemen bij omliggende bedrijven en op nabijgelegen snelwegen en de Beneluxtunnel. Er werd opgeschaald. 

De taak van het CET-md was om vragen te beantwoorden en adviezen te geven. Bijvoorbeeld over het vrijkomen van schadelijke stoffen, gezondheidsrisico’s, gevolgen voor de drinkwatervoorziening en de beweiding van dieren. 

Ervaringen  

Zowel de procesmanager van het CET-md als de betrokken experts vonden de oefening leerzaam en voor herhaling vatbaar. Het opstellen van de deeladviezen en de samenwerking binnen het CET-md verliep soepel en prettig. Ook de samenwerking met vraagstellers zoals de (Gezondheidskundig) Adviseur Gevaarlijke Stoffen verliep effectief. De samenwerking via het LCMS verliep goed: informatie over het incident werd gedeeld, evenals de te beantwoorden vragen en verstrekte deeladviezen. Het ophalen van informatie uit de veiligheidsregio via LCMS was een uitdaging, maar dit lukte uiteindelijk wel.