LLN-ta oefening: (geen) zuivere koffie 

Het scenario: zieke demonstranten op het malieveld

Op een koude najaarsochtend staat het Malieveld in Den Haag vol met demonstranten uit het hele land. De sfeer is ontspannen en rustig.  Er zijn foodtrucks waar chocolademelk, koffie, thee en tosti’s verkocht worden. 

Maar dan opeens krijgt een groot deel van de demonstranten allerlei vergiftigingsverschijnselen. Misselijkheid, braken, diarree, verwarring en hartritmestoornissen. De verschillende hulpdiensten zijn snel ter plaatse en ook met de demonstratie is het snel afgelopen. Eén ding valt op na onderzoek op locatie en onder de ziek geworden demonstranten: ze hebben allemaal koffie bij dezelfde foodtruck gedronken.

Monsters van koffie 

Er zijn aanwijzingen voor moedwillige vergiftiging. Het Protocol Verdachte Objecten (PVO) wordt geactiveerd. Het RIVM is het loket van het LLN-ta en wordt benaderd voor een screening op CBRN-agentia. Ter plaatse zijn meteen koffiemonsters genomen voor alle LLN ta-laboratoria en verpakt in de materialen die het RIVM ontwikkeld heeft. Voor elk lab waren er twee monsterbuisjes gezette koffie en twee monsterbuisjes koffiepoeder beschikbaar. Voordat de monsters doorgestuurd werden naar de andere labs, voerde het RIVM eerst een screening uit op CBRN-agentia. 

 Analyse in de LLN ta-labs

De screening door het RIVM gaf geen uitsluitsel over de aard van de stoffen. Na de screening zijn de overige monsters vrijgegeven en naar de LLN-ta labs gebracht. Dit zijn het waterlaboratorium (KWR), douanelab, Nederlands Forensisch Instituut (NFI), Wageningen BioVeterinary Research (WBVR), Wageningen Food Safety Research (WFSR) en TNO. De afstemming met en tussen de labs werd gecoördineerd door het LLN-ta loket, in de persoon van de onderzoeksleider MOD. Alles werd gedocumenteerd in ICAweb. Vol enthousiasme gingen de labs aan de slag. Doordat ieder lab een iets andere analysestrategie toepaste, werd de boosdoener van de klachten al snel duidelijk. Na de eerste testreeks had de onderzoekleider MOD genoeg informatie om handelingsperspectief te bieden aan de aanvrager van het onderzoek. Na verschillende testreeksen vonden de meeste laboratoria de stoffen.  

Geslaagd: Snel resultaat door gezamenlijke inzet 

Al met al was het een zeer geslaagde oefening, die laat zien dat de vooralarmering, de verzending, ontvangst, analyses en communicatie goed verlopen. Natuurlijk zijn er altijd (interne) verbeterpunten, maar het netwerk liet weer zien dat het goed is uitgerust om in actie te komen. De oefening was een goed voorbeeld dat door een gezamenlijke inzet van de laboratoria, de stoffen sneller worden aangetoond.